Negeren als middel tegen wangedrag

Fietsend door de stad was het moeilijk een gezin te negeren dat moeite had hun dochter tot rust te brengen. Met een hoop geschreeuw werd de dochter opgedragen bij haar vader achterop de scooter te gaan zitten. Toen ze daar nog niet kalmeerde beet haar vader haar toe “hou die grote bek dicht nu!”. Je bereikt met dat gedrag vaak niet wat je graag wilt bereiken. Maar hoe dring je door tot een kind wat over zijn/haar toeren is?

Niemand heeft ooit gezegd dat opvoeding makkelijk zou zijn. Waarschijnlijk vertelde ook niemand dat je kind soms het bloed onder je nagels vandaan kan halen. Een kind dat verbaal de strijd aangaat is voor veel volwassenen een behoorlijke uitdaging. Waarom? Dat heeft meerdere redenen.

• Een kenmerk van volwassenen is dat wanneer iemand ze ergens op aanspreekt er altijd wel een reactie klaar staat. Kritiek of flauwe opmerkingen blijven zelden zonder antwoord.
• Een ouder is een persoon met een bepaalde mate van autoriteit. Een kenmerk van mensen met autoriteit is dat ze vaak gehoorzaamheid verwachten. Ze wensen geen (heftige) kritiek of tegenwerking te ontvangen. Want: degene met autoriteit heeft het laatste woord.

Die twee samen kunnen nog wel eens zorgen voor de gedachte dat je als ouder altijd je kind stil moet krijgen. Gaat je kind tegen je in met woorden of daden? Dan reageer je net zo lang op je kind totdat hij/zij het opgeeft. Immers: je kind het laatste woord geven kan voelen als een vorm van verliezen. Het nadeel aan deze houding is tweeledig:

1. Het reageren op iets wat je kind doet lokt een reactie uit van je kind. En diens reactie zorgt weer voor een opmerking van jou. Zo kun je aardig lang bezig blijven in een cirkel van reactie op reactie op reactie op…. Je snapt het al.
2. Het niveau gaat meestal omlaag naarmate de discussie langer duurt. Daarmee verlies je het respect van je kind. Zeg nu zelf: schreeuwen dat je kind niet moet schreeuwen is niet van erg hoog niveau.

Soms is het gedrag ook moeilijk te negeren vanuit frustratie. Je hebt even genoeg gehad en wilt gewoon dat het gedrag stopt.

Wat te doen?

Wat moet je dan in zo’n situatie? Je kind maar laten schreeuwen en jezelf gewonnen geven? Nou, soms is stilte inderdaad wel eens goed. Kies de momenten waarop je wel en niet wilt reageren goed uit. Denk je dat een reactie op je kind de situatie alleen maar verder zal laten escaleren? Wees dan een keer gewoon stil. Kom vervolgens zelf eerst tot rust. Laat ook je kind tot rust komen. En als dat eenmaal zover is? Praat dan op een rustige manier met elkaar over wat er gebeurde. Je zal zien dat als jullie beide zijn afgekoeld dat zonder geschreeuw, grove woorden of gedrag zal lukken. Oftewel: negeren tot de rust terug is en dan pas actie ondernemen.

Natuurlijk is het aan jou als ouder om in te schatten of een situatie er geschikt voor is. Maar je zal merken dat een kind dat verwacht dat jij reactie geeft, raar zal opkijken als je stil blijft.

Is negeren niet hetzelfde als accepteren?

Niet reageren op je kind is niet hetzelfde als het gedrag accepteren. Je gaat immers niet voor niks later nog in gesprek. Op het moment van gesprek is het aan jou om je kind duidelijk te maken waarom je stil bent gebleven. Ook maak je daarnaast zijn/haar gedrag bespreekbaar op een positief opbouwende manier.

Zal dit altijd toepasbaar zijn? Nee, opvoeden heeft voor een enorm deel te maken met het goed inschatten van de situatie. Wel is het een goede manier om de controle over een situatie te behouden en jezelf niet te verliezen. Het is beter om even stil te zijn dan dingen te zeggen, of gedrag te vertonen, waarvan je later spijt kan krijgen.

En wie in Allah en de laatste dag geloven? Laat hen het goede spreken, of anders zwijgen.