Sinterklaas en de kerstman

December: de maand waarin er de nodige feesten worden gevierd. Het begint al snel met sinterklaas. Voordat hij goed en wel “terug is naar zijn eigen land” verwelkomen de winkels de kerstman al. En voordat de kerstman weg is liggen de eerste folders om vuurwerk te bestellen al op de deurmat. Vooral de eerste twee brengen nogal wat vragen mee. Het zijn vragen die neerkomen op; hoe ga als moslim om met die dagen?

Laten we beginnen met hoe het feest door kinderen die eraan meedoen veelal ervaren zal worden: er heerst een sfeer van gezelligheid, blijdschap en spanning rond deze dagen. Een gevoel van verrassing, van uitkijken naar die dagen. Maar het eerste wat je als moslim wellicht zal denken is: ik vier dat niet en ik leer mijn kinderen dat sinterklaas en de kerstman niet echt zijn.

Liegen en religie

Vanuit de islam zijn bepaalde zaken vrij duidelijk. Zo is er het principe dat liegen verkeerd is. Wanneer we kijken naar sinterklaas en de kerstman dan zien we veel leugens. Of je nu gelovig bent of niet, of je nu moslim bent of niet; waarom zou je jouw kind willen voorliegen. Waarom zou je jouw kind voorliegen enkel om hem of haar een goede ervaring te laten meemaken. De “magie van sinterklaas en kerst” kan ook worden ervaren zonder deze feesten met leugens te mengen.

Voor religieuze mensen krijgt deze leugen uiteraard een extra scherpe dimensie. Want als jij je kind leert dat er iemand is (sinterklaas/kerstman) die dan misschien niet bij je is, maar wel precies weet wat je doet. Iemand die je zal belonen of bestraffen voor wat je hebt gedaan. Waar doet je dat dan aan denken? Het geloof in Allah omvat de overtuiging dat Hij Alwetend is. Het omvat dat wij als Zijn schepselen, uiteindelijk beloning en/of bestraffing zullen ondervinden. Leer je kind na jarenlang liegen maar eens waarom sinterklaas niet echt is, maar Allah wel.

Los van die religieuze benadering; Geen enkele ouder wil dat zijn/haar kind liegt. Geen enkele ouder zal het acceptabel vinden dat een kind leugens verteld, ongeacht het excuus wat ze daarvoor hebben. De ouder, in diens voorbeeldrol ten opzichte van het kind, zou zich bewust moeten zijn van het feit dat het jarenlang consequent liegen over iets als sinterklaas of de kerstman geen goed voorbeeld is voor een opgroeiend kind.

Hij bestaat niet

Vanuit de gedachte dat het ongepast is tegen je kind te liegen, of dat het simpelweg verboden is vanuit religieus perspectief, vertellen de nodige ouders aan hun kinderen; “sinterklaas bestaat niet en het zijn de ouders die stiekem de cadeautjes voor de kinderen kopen”. Op zich is die benadering niet verkeerd. Wel is het wijs om na te denken over de gevolgen van een dergelijke rechtdoorzee benadering. Wanneer je kind dit zo naar andere kinderen overbrengt, kan dit de nodige gevolgen hebben. Denk maar aan kinderen die overstuur raken en boze ouders.

Is dit te rechtvaardigen vanuit de gedachte dat liegen tegen je kind niet mag? Het antwoord daarop is niet een simpel ja of nee. Als ouder dien je te anticiperen op het gedrag van je kind. Wanneer je jouw kind verteld dat sinterklaas en de kerstman niet echt zijn, is dat prima. Je neemt je kind immers in bescherming tegen een traditie omringt door leugens. Vraag jezelf echter eens af: wat als andere ouders, die ervan overtuigd zijn dat Allah niet bestaat, dit aan hun kinderen vertellen. En wat als die kinderen naar jou kind toegaan en vertellen dat Allah niet bestaat. Zou je kind dat leuk vinden? Zou jij dat als prettig ervaren?

Waarschijnlijk zou je zoiets niet als prettig ervaren en vanuit die optiek is het beter om te zeggen: wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet dat ook een ander niet.

Wat te doen?

Het antwoord ligt in balans. Je kan je kind uiteraard gewoon vertellen dat sinterklaas niet echt is. Maar vertel hen ook waarom mensen sinterklaas vieren, en vertel je kind hoe hij/zij kan reageren richting andere kinderen. Dit al naar gelang de leeftijd van je kind.

Zo kun je een kind wat jong is simpelweg vertellen dat je geen sinterklaas viert. En op de vraag waarom je dat niet doet kun je vertellen dat het een feest is wat moslims niet vieren. Als je kind voldoende begripsvermogen heeft kun je dit uitbreiden met het verhaal over wie sinterklaas was en dat het feest er is als een traditie.

Daaraan kun je toevoegen dat moslims niet mogen liegen van Allah, ook niet over zulke dingen. Je kan je kind vertellen dat de kinderen als ze ouder zijn vanzelf van hun ouders horen dat het niet echt is. Dat is een taak van de ouders van die kinderen. Daarom is het ook iets wat je kind niet mag vertellen. En als de klasgenoten erom vragen? Dan kan hij/zij zeggen dat jullie geen sinterklaas vieren.

Niet elke waarheid hoeft te worden gebracht in alle hardheid. Laat kinderen kind zijn, en laat ouders ze opvoeden op de manier die hen het meest geschikt lijkt. En als die manier niet overeenkomt met die van jou en het kan met elkaar botsen? Zorg dan dat je kind de juiste voorbereiding daarop heeft gehad. Zo kan je kind sterk zijn in de eigen overtuiging zonder een ander verdriet te doen.