TV en PC

De televisie is, net als de pc/laptop, een standaard onderdeel van de inboedel van de meeste huishoudens. Hoe ga je om met de tv/pc als ouder zijnde? Wanneer kijkt je kind teveel tv en waar ligt de grens tussen zelfstandig opvoeden of de tv/pc gebruiken als hulpmiddel om niet op je kinderen te hoeven letten?

In het artikel “Een veilig huis” bespraken we al de manier waarop je om kunt gaan met de tv/pc en benoemden we het belang van ouderlijk toezicht. Gedurende de jonge jaren van je kind dient de basis te worden gelegd voor een goede en verantwoorde omgang met beide “schermen”. Hiervoor is de aanwezigheid van een sterke balans noodzakelijk. Hiermee bedoelen we dat de dag van een kind niet volledig gevuld zou moeten zijn met het hangen voor beeldschermen. Dit kan, volgens onderzoekers, namelijk ten koste gaan van goede communicatieve vaardigheden, wenselijk sociaal gedrag en een fatsoenlijk realiteitsbesef (want wat op het scherm gebeurt is natuurlijk niet perse de realiteit).

Daarnaast is er los van deze sociale aspecten ook nog het fysieke aspect. Wanneer een kind veel voor een beeldscherm zit kan het niet tegelijkertijd zelf voetballen, fietsen, etc. In een tijd waarin frisdranken en fastfood steeds vaker worden genuttigd kan dit tot een ongezond leefpatroon leiden met negatieve gevolgen op zowel sociaal als fysiek vlak. Ook gezond eten in combinatie met weinig beweging (door veel voor de tv/pc zitten) kan natuurlijk leiden tot overgewicht. Dit is een gevolg wat vaak over het hoofd lijkt te worden gezien terwijl de gedachte dat het dichtbij het scherm zitten of het lang tv kijken wel als probleem lijkt te worden aangemerkt. De gedachte dat dicht bij de tv zitten slecht is voor de ogen is echter niet per definitie waar. Wel kan langdurig turen naar een scherm zorgen voor vermoeide ogen. Een eenvoudige oplossing? Zet de tv uit en ga even wat anders doen.

Hoeveel tijd voor het scherm?

Oudersonline publiceerde enige tijd geleden de vraag van een ouder die wilde weten hoeveel tijd kinderen mogen besteden aan computeren en tv-kijken. Men gaf aan dat daar eigenlijk geen goed onderbouwde regels voor bestaan. Maar om toch een beetje houvast te hebben gaven ze een globaal overzicht. Voor veel ouders bleek dit overzicht vrij schokkend. Hun kind zou veel meer tijd voor schermen doorbrengen dan in het overzicht werd weergegeven. Hieronder het overzicht, beeldschermtijd is zowel tv kijken als achter de pc/laptop.

• tot 2 jaar: 5 minuten per dag samen tv-kijken en een paar keer per week samen surfen (al raden veel pedagogische instituten tv kijken in deze leeftijdsgroep volledig af)
• 2 – 6 jaar: maximaal 10 minuten beeldschermtijd per dag
• 6 – 8 jaar: maximaal 1 uur beeldschermtijd per dag
• 8 – 10 jaar: maximaal 1 à 1½ uur beeldschermtijd per dag
• 10 – 12 jaar: maximaal 2 uur beeldschermtijd per dag
• 12 jaar en ouder: maximaal 3 uur beeldschermtijd uur per dag.

Wanneer een kind ouder is dan 12 jaar kan van het kind worden verwacht dat hij/zij zelfstandig kan omgaan met het indelen van de tijd. Voor nu heb jij als ouder dus nog de leiding. Belangrijker dan de genoemde tijden is, zoals aangegeven, natuurlijk de balans. Zolang een kind op een normale schooldag drie tot vier keer zoveel tijd besteed aan andere dingen dan aan een beeldscherm is dat, naar onze mening, een goed gemiddelde.

Afspraken over schermtijd

Een kind dat voor de tv zit en moet stoppen met kijken om iets anders te gaan doen; het wil nog wel eens op weerstand stuiten. Het is daarom verstandig om de tijd voor je kind gedurende diens jongere jaren zelf in te delen. Zo kun je bijvoorbeeld afspreken dat het kind een bepaalde tijd voor het eten tv mag kijken, zodra het eten op tafel staat gaat de tv uit. Tv kijken voor het slapen gaan is niet verstandig, je kind kan daar onrustig van raken en daardoor onrustig slapen.

Wees ook duidelijk in wat je kind wel mag zien en niet mag zien. Niet alle programma’s zijn geschikt voor kinderen, zelfs niet als het kinderprogramma’s zijn. Een andere tip is dat je als ouder even de moeite neemt om te kijken naar de programmering op tv. Wanneer beginnen programma’s die je geschikt acht voor je kind? Op basis daarvan kun je dan vervolgens de schermtijden vastleggen en hoeft je kind niet steeds te zeggen “ze zijn al begonnen”. Iets opnemen of terugzien via uitzending-gemist is natuurlijk ook een optie. Wees echter wel betrokken bij wat je kind kijkt, praat er samen over en zie toe op het naleven van de afspraken over schermtijd.

Aanvullend hierop is het belangrijk dat een tv of pc in de eigen kamer op deze leeftijd absoluut af te raden is. Hetzelfde geldt voor telefoons. Hierover meer in een ander artikel.

Geef het goede voorbeeld

Tot slot wat tips voor iedere ouder: Kijk alleen naar tv-programma’s voor volwassenen als je kind niet in de buurt is. Dat voorkomt ook dat het kind dingen ziet waar het nog niet klaar voor is, zoals bijvoorbeeld een enge film. Gebruik de televisie ook niet als radio; zet hem alleen maar aan als je gericht naar een programma gaat kijken. Geef daarnaast ook alternatieven. Een boek lezen geeft een stimulans aan de fantasie van je kind, de tv kan daarentegen een vertekend beeld van de werkelijkheid geven. Er zijn dingen waarmee een kind zich 100 jaar geleden kon vermaken, voordat de tv er was, speelgoedwinkels hebben een ruime keuze aan speelgoed waarmee je zowel binnen als buiten kan spelen. En geloof het of niet; iedere stad heeft nog gewoon een boekenwinkel. Neem de moeite er eens langs te gaan en lees/speel vervolgens gerust zelf mee, daar ben je toch nooit te oud voor?